Một trong những cách để chơi cờ giỏi hơn là việc luyện tập khả năng quan sát trên toàn bàn cờ. Nếu bạn có thể kiểm soát được những diễn biến đang xảy ra và chớp thời cơ ngay sau những sai lầm mà đối phương mắc phải, khi đó bạn sẽ có cơ hội chiến thắng cao hơn. Vì vậy để hiểu chuyên sâu hơn các thuật ngữ chiến thuật quan trọng, chúng ta cùng mình đi tiếp với phần 2 này nhé!
Đề mục:
Threat: Đe dọa
Mối đe dọa có thể thực sự xảy ra khi di chuyển, là một kế hoạch hoặc động thái có ý định làm hỏng vị trí của đối thủ. Mối đe dọa là một vũ khí chiến thuật cần phải được phòng thủ.
Weakness: Điểm yếu
Mọt điểm yếu trong cờ vua là trường hợp một quân cờ không được bảo vệ hoặc một ô vuông có thể bị tấn công và khó phòng thủ.
Battery: Đội hình chồng quân
Một quân cờ trong cờ vua là một đội hình bao gồm hai hoặc nhiều quân cờ trên cùng một thứ hạng, tệp hoặc đường chéo. Đó là một chiến thuật liên quan đến việc lên kế hoạch xảy ra khi nhiều quân cờ, thường là quân đội, xếp hàng để tấn công một ô vuông hoặc quân cờ trên bàn cờ để loại bỏ sự bảo vệ của vua đối phương, hoặc đơn giản là giành được lợi thế trong các cuộc trao đổi. Thuật ngữ này đã và vẫn đang được sử dụng để mô tả nhiều quân nhắm vào một mục tiêu.
Rook Lift: Đẩy xe
Kỹ thuật đẩy xe lên hàng 3 – 4 để chuyển dịch qua tấn công cánh vua hoặc cánh hậu. Một thao tác đặt quân trước các con tốt của quân mình, thường ở hàng thứ ba hoặc thứ tư. Điều này có thể cho phép quân xe xử lý cột nửa mở hay cột đóng.
Tactics: Đòn chiến thuật
Chiến thuật ở đây bao gồm đòn phối hợp, bẫy bắt quân và đe dọa. Lối chơi này được đặc trưng bởi các cuộc tấn công ngắn hạn, đòi hỏi sự tính toán chính xác của người chơi, được phân biệt với lối chơi theo vị trí (positional). Đòn phối hợp thường mang lại kết quả lời quân hoặc chiếu bí ngay lập tức. Chiến thuật sẽ xảy ra hầu như trong toàn ván đấu, vì vậy, chúng ta nên tập luyện và thực hành các dạng đòn chiến thuật khác nhau.
Tempo: Nước đi đệm
Tempo là nước đi đệm/ dự trữ. Người cầm quân trắng thường có lợi thế hơn vì luôn đi trước để bắt đầu một ván cờ. Ví dụ: Một bên chỉ sử dụng quân Hậu di chuyển và bị các quân nhỏ điểm khác của đối phương tấn công liên tục. Thì bên dùng quân Hậu mất temp và bên tấn công lời temp mỗi khi dùng 1 quân tấn công quân Hậu.
Dynamic: Nước đi năng động
Trong cờ vua, một nước đi năng động là một nước đi có khả năng thay đổi mọi thứ. Nước cờ này sử dụng tối đa khả năng di chuyển của các quân, ván cờ mang tính chiến thuật rất cao. Nước đi này đòi hỏi người chơi có nhiều loại tương tác khác nhau và có nhiều cách chơi cho cả hai bên mà không máy tính nào có thể đánh giá chính xác hoàn toàn. Điều này có nghĩa là vị trí này rất chiến thuật, đòi hỏi sự tính toán chính xác của đối phương, nếu không khả năng thua là cao.
Positional Play: Kỹ năng chơi thế trận
Thuật ngữ này được hiểu là lối chơi dựa trên chiến lược nhằm khai thác các lợi thế dù rất nhỏ, và tận dụng tối đa ưu thế thông qua việc tìm các vị trí tốt để đặt các quân cờ của mình.
Closed Position: Thế trận đóng / kín
Là vàn đấu mà các quân tốt có một cấu trúc cố định xác định và chặn sự di chuyển của các quân cờ khác nhau. Thế trận này có chốt trung tâm cột d và cột e của 2 bên không thể di chuyển và bị cản bởi quân của đối phương (đóng/ kín). Thông thường trong trường hợp này, chúng ta sẽ suy nghĩ nhiều về chến lược. Trong thế cờ KÍN, Quân Mã (Knight) thường mạnh hơn quân Tượng (Bishop), vì khả năng nhảy qua đầu các quân Cờ khác mà không bị cản trở.
.Open Position: Thế trận Mở
Đây là một vị trí trong trò chơi mà cấu trúc tốt không bị khóa ở giữa và có rất nhiều không gian rộng mở cho các quân cờ di chuyển. Ván cờ lúc này mang tính chiến thuật cao.
Blockade: Đòn phong tỏa
Đây là kỹ thuật ngăn chặn sự tiến công của lực lượng đối phương. Sự ngăn chặn trong cờ vua rất thường xảy ra ví dụ chặn sự tấn công hay di chuyển của quân Tốt. Chiến thuật ngăn chặn này có hiệu quả nhất đối với những quân Tốt bị cô lập. Chúng ta thường dùng quân Mã để ngăn chặn sự di chuyển của quân Tốt.
Complex: Khả năng chơi trên các ô cờ trắng đen.
Khả năng này là khi bạn thiết lập vị trí của mình theo cách mà bạn kiểm soát một tập hợp các ô cờ nhất định. Ví dụ: đổi tượng trắng hoặc tượng đen.
Outpost: Ô tiền ĐÔ
ô Tiền ĐÔ là một hình vuông nơi ta có thể giữ một quân cờ mà đối thủ không thể chiếm được mà không từ bỏ lợi thế vật chất. “Ô TIỀN ĐÔ” là một vị trí thuận lợi GIÚP cho việc phối hợp tấn công. Thông thường chúng ta sẽ đặt quân Mã ở vị tri đặc biệt này. Trong ví dụ bên dưới, Mã đặt ở “Ô Tiền Đô” c6 mà không bị quân Tốt của đối phương kiểm soát, giúp tạo ra lợi thế, cũng như dễ dàng phối hợp tấn công đối thủ.
Bạn có thể thấy rằng hình vuông c6 mà quân mã đang chiếm giữ là một hình vuông tiền đồn lớn. Quân mã không thể bị di chuyển và nó thực sự bị kẹt bởi bất cứ điều gì mà quân đen muốn làm. Màu đen hiện đang tăng về số lượng nhưng màu trắng có thế trận tốt hơn vì có quân mã ở c6. Một tiền đồn lớn có thể thay đổi trận đấu từ chẵn sang thắng quyết định.
Initiative: Hướng tấn công
Hướng tấn công này là một tập hợp các bước tấn công mà bạn tạo ra đe dọa một lần, hai lần, ba lần, bốn lần, …nhưng làm như vậy bạn không làm gì quá mức hay tấn công điên cuồng mà bạn chỉ để cải thiện vị trí của mình. Bên tấn công trong thế cờ này có quyền chủ động và bên phòng thủ cố gắng tóm được nó.
Trades/Exchanges: Trao đổi quân/ đổi quân
Trao đổi quân xảy ra trong cờ vua khi cả hai người chơi bắt quân cờ của nhau trong một loạt các nước đi có liên quan. Không phải tất cả các trao đổi đều được tạo ra như nhau. Khi chỉ xem xét sức mạnh của quân được trao đổi, chúng ta có thể xác định chúng thuộc một trong hai loại. Trao đổi cân bằng xảy ra khi tổng giá trị các quân cờ được trao đổi bởi cả hai bên bằng nhau. Các quân cờ không nhất thiết phải giống nhau, nhưng có giá trị tổng cộng là ngang nhau. Ví dụ Xe đổi Xe, Tốt đổi tốt, Mã đổi mã, Tượng đổi Tượng.
Compensation: Sự bù đắp
Các loại đổi quân tương ứng giá trị như quân Xe đổi lấy quân Tượng và quân Tốt, hoặc quân Xe đổi lấy quân Mã và quân Tốt. Bù đắp tốt nhất thường là sau khi lỗ quân sẽ có được quân Tốt thông gần phong cấp (còn được biết đến với tên gọi đòn đột phá chốt). Thông thường chúng ta sẽ thấy Có sự bù đắp bằng việc đổi quân Tương hoặc quân Mã lấyhai hoặc ba quân Tốt thông.
Pawn Structure: Cấu trúc chốt
Tổ hợp các chốt liên kết nhau, thông qua đó người chơi sẽ biết bố trí các quân của mình đứng thế nào cho tốt nhất. Vì quân tốt là quân cờ duy nhất không thể di chuyển lùi, vị trí của quân tốt ảnh hưởng rất nhiều, và đôi khi quyết định thắng thua của ván đấu.
Trên đây là toàn bộ 30 thuật ngữ tiếng anh cơ bản trong cờ vua mà Trung tâm Cờ Vua KidsCre8tive muốn gửi đến Quý Phụ Huynh và các bạn. Chơi cờ vua giỏi không phải là câu chuyện một sớm một chiều. Cờ vua là một trò chơi trí tuệ, đòi hỏi bạn phải mất nhiều năm học tập và rèn luyện. hãy kiên trì và đặt ra từng mục tiêu cụ thể trong quá trình chơi cờ vua, để thấy được sự tiến bộ theo thời gian.
Đừng cảm thấy bực dọc mỗi khi phạm phải sai lầm và thua cuộc. Đôi khi sai lầm và thua cuộc là một yếu tố cần thiết và bài học tốt để Các Con trở nên giỏi hơn. Vì vậy hãy cố gắng nỗ lực với từng ván đấu dù đang ở cấp độ nào đi nữa. Hãy đến với trung tâm Cờ Vua KidsCre8tive để vừa học vừa chơi, và khám quá thêm những nội dung thú vị.
Trung tâm Phát triển Kỹ năng Trẻ KidsCre8tive
Hoàn thiện nhân cách – Phát triển tư duy
221 Thích Quảng Đức, Phú Nhuận
M: 0886 00 2860 / 0886002680
Web: https://kidscre8tive.edu.vn/
E: kidscre8tive@gmail.com